Trenger hjelp med nynorsk verb bøyning ------>

[Gentlemanful]

e-verb (dømme-klassa)

 

å dømme dømmer dømde har dømt

å føre fører førte har ført

Kjennetegn:

-er i presens

-te eller -de i preteritum

Skal verbet ende på -de eller -te i preteritum? For å finne ut dette må vi se på endelsen i stammen av verbet.

 

Når stammen av verbet slutter på konsonantene i ordet "folkepensjonistar" skal endingen være -te

Kjenn igjen at det er et e-verb og husk ordet "folkepensjonistar", da skal du være godt nok rustet til en nynorskoppgave.

 

Hvis stammen ikke ender på noen av konsonantene i ordet ender verbet i preteritum på -de.

 

___________________________________________________________

 

Dette skjønner jeg ikke: Skal verbet ende på -de eller -te i preteritum? For å finne ut dette må vi se på endelsen i stammen av verbet. Når stammen av verbet slutter på konsonantene i ordet "folkepensjonistar" skal endingen være -te

Kjenn igjen at det er et e-verb og husk ordet "folkepensjonistar".

 

Kan noen forklare litt bedre til meg? Takk!

 

[Læremester]

Sjå kva for konsonantar du finn i ordet "folkepensjonistar": f, l, k, p, n, s, j og r

Om stammen sluttar på ein av dei bokstavane, skal dette gje -te ending.

Er det ikke det forklaringa prøver å seie?

[mosleth]

Dette var ein litt snålt formulert og strengt tala fullstendig unaudsynleg regel (sjå skrifta i raudt), men konsonantane i ordet folkepensjonistar er altså: f, l, k, p, n, s, j, s, t og r. Og viss stammen av eit verb sluttar på ein av desse bokstavane, gjeld altså -te over -de.

 

«Å føre», til dømes, fell under regelen. Stammen av verbet «føre» er nemleg «før», som sluttar på «r». Dette fell under folkepensjonistar-regelen, og difor skal du helst bruka «førte», og ikkje «førde». Stammen til verbet «dømme» er «døm», som sluttar på m, og verbet fell dermed ikkje under denne regelen. Altså skal du helst bruka «dømde» og ikkje «dømte».

 

 

 

MEN: Nynorsk idag tillèt faktisk både "førde" og "førte" i klammeformene. Klammeformer er tillatne former som skal godtakast som fullstendig korrekt i normal bruk, sett burt frå i offentlege samanhenger, som må bruka bare hovudformene. Likeins tillèt nynorsk både "dømte" og "dømde". Ein del verb tillèt bare éin av variantane ("regjerde" er til dømes ikkje eit tillate ord), men i desse tilfella er det jo nesten umogleg for nordmenn å gjera feil.

 

Så du kan altså nesten alltid sjå fullstendig burt frå denne regelen og bare bruka det som du synest høyrest mest naturleg ut. For tilfella du er meir usikker på, kan du alltids slå opp i ordboka uansett.

[Gentlemanful]

Dette var ein litt snålt formulert og strengt tala fullstendig unaudsynleg regel (sjå skrifta i raudt), men konsonantane i ordet folkepensjonistar er altså: f, l, k, p, n, s, j, s, t og r. Og viss stammen av eit verb sluttar på ein av desse bokstavane, gjeld altså -te over -de.

 

«Å føre», til dømes, fell under regelen. Stammen av verbet «føre» er nemleg «før», som sluttar på «r». Dette fell under folkepensjonistar-regelen, og difor skal du helst bruka «førte», og ikkje «førde». Stammen til verbet «dømme» er «døm», som sluttar på m, og verbet fell dermed ikkje under denne regelen. Altså skal du helst bruka «dømde» og ikkje «dømte».

 

 

 

MEN: Nynorsk idag tillèt faktisk både "førde" og "førte" i klammeformene. Klammeformer er tillatne former som skal godtakast som fullstendig korrekt i normal bruk, sett burt frå i offentlege samanhenger, som må bruka bare hovudformene. Likeins tillèt nynorsk både "dømte" og "dømde". Ein del verb tillèt bare éin av variantane ("regjerde" er til dømes ikkje eit tillate ord), men i desse tilfella er det jo nesten umogleg for nordmenn å gjera feil.

 

Så du kan altså nesten alltid sjå fullstendig burt frå denne regelen og bare bruka det som du synest høyrest mest naturleg ut. For tilfella du er meir usikker på, kan du alltids slå opp i ordboka uansett.

 

 

 

Takk, takk for utfyllende svar ;D Skjønte det nå